Các con đường ở Madeira như xoắn lại với nhau bởi một quỹ đạo cong kỳ lạ. Nó khởi đi từ những bờ biển, trèo lên những bậc thang, tạo nên những hình thù kỳ dị và cao vời vợi không khác gì những khu ổ chuột nổi tiếng tại Rio de Janeiro. Bước lên hết những bậc thang đó, bạn sẽ phóng tầm mắt được ra toàn bộ thành phố, và nhìn thấy cả khu khu du lịch rộng lớn.
Hai mươi năm trước, người con vĩ đại của Madeira đã đứng trên những bậc thang này, suy tư về quyết định mà anh lúc ấy không hề biết sẽ thay đổi hoàn toàn cuộc đời. Và suýt nữa, chàng trai trẻ ấy đã giết chết sự nghiệp của anh, khi nó còn chưa kịp cất cánh. Chàng trai ấy chính là Cristiano Ronaldo. Đó là một ngày hè năm 1997, rất lâu trước khi anh giành Champions League cùng Man Utd, rất lâu trước khi anh trở thành chân sút số một trong lịch sử Real Madrid và đeo băng thủ quân tuyển Bồ Đào Nha lần đầu tiên trong lịch sử vô địch Euro.
 |
|
Ronaldo có được sự nghiệp huy hoàng như hiện tại là nhờ vào một quyết định dũng cảm - rời Madeira - cách đây 20 năm. |
Cuộc trò chuyện giữa mùa hè năm ấy diễn ra giữa chàng thiếu niên Ronaldo và người cha đỡ đầu Fernao Sousa. Sousa khuyên cậu hãy mau chóng khăn gói lên thủ đô Lisbon mà thử thời vận, trong khi Ronaldo chưa muốn rời khỏi Madeira, được mệnh danh là "Hòn ngọc giữa Đại Tây Dương".
Cũng chính Sousa trước đó đã giúp Ronaldo có những bước chập chững đầu sự nghiệp, khởi đầu từ CLB nhỏ Andorinha rồi lên đội bóng lớn hơn là Nacional, đều ở Madeira. "Muốn trở thành ngôi sao, con phải lên thủ đô một chuyến. Những huyền thoại của bóng đá Bồ Đào Nha đều xuất thân từ học viện của Sporting Lisbon", Sousa nói. Khi Ronaldo đáp lời: "Nhưng con mới 12 tuổi", Sousa nói: "Con đã sẵn sàng rồi".
Bản thân Sousa cũng là cựu cầu thủ của Andorinha và Nacional. Và ông ta biết hai CLB này quá nhỏ cho tiềm năng của cậu bé. Khi mang vấn đề này nói với gia đình Ronaldo, cả bố mẹ của cậu tỏ ra hào hứng. Ronaldo cũng cảm thấy phấn khởi, nhưng cậu rất ngại xa gia đình. "Thằng bé sẽ là tương lai của cả gia đình này", Sousa thuyết phục.
Rồi Ronaldo cũng khăn gói rời Madeira. Những ngày đầu tiên ở thủ đô, đêm nào cậu cũng khóc. Chất giọng miền quê khiến cậu bị chúng bạn chọc ghẹo. Cậu không nói chuyện được với ai và nhớ mẹ kinh khủng. Sau một tháng, Ronaldo xin Sporting Lisbon cho về. Nhận ra tiềm năng của Ronaldo, Sporting đi đến một giải pháp: họ sẽ cho Ronaldo được về thăm nhà vài lần trong năm, nhưng đấy chỉ là những kỳ nghỉ ít ngày mà thôi.
 |
|
Vượt qua nỗi nhớ nhà, nhớ quê và mặc cảm của một đứa trẻ nghèo mới đến chốn đô hội Lisbon, Ronaldo đã tiến bộ vượt bậc tại Sporting Lisbon - bệ phóng cho sự nghiệp của anh về sau. |
Vừa nghe tin Ronaldo muốn bỏ Lisbon về quê, Sousa lái xe ngay đến chỗ cậu con trai đỡ đầu, một căn nhà mái tôn với ba phòng ngủ nhỏ, nơi ở của sáu thành viên. Ông bảo mình không hiểu nổi vì sao Ronaldo lại có nhụt chí đến vậy. Ở Santo Antonio, ai cũng biết cậu bé yêu bóng đá như thế nào. Ludgero Castro, một hàng xóm lâu năm, nhớ lại: "Nó thường xuyên trốn học để đá bóng. Trong ba lô đến trường, quả bóng chính là sách vở của nó".
Nhưng bên cạnh tình yêu với bóng đá, Ronaldo còn là một người của gia đình, hơi ủy mị và sướt mướt. Ronaldo không thật gần gũi với cha, ông Jose Dinis, một người làm vườn. Nhưng khi xa ông, Ronaldo cảm thấy nhớ vô cùng. Cậu bé càng nhớ mẹ nhiều hơn. Cuối cùng là nhớ anh trai và hai người chị gái. Cậu bé nhớ những ngày đuổi ếch ở những rãnh nước khô cùng với đám anh chị em họ. Cậu nhớ sự quen thuộc của xóm làng, nơi những mái nhà đều được sơn màu cam truyền thống Iberia, nơi những con đường không đủ rộng cho hai chiếc ô tô ngược chiều. Và ở nơi đây, người ta không bao giờ cần đến tên đường, vì ai cũng biết nhà ai ở đâu.
Ronaldo nhớ mọi thứ, nhớ cái ngữ âm luôn khiến cậu bị chọc ghẹo là "đồ nhà quê", hơi thô kệch nhưng đầy tình cảm. Nhưng bố mẹ Ronaldo biết cậu phải vượt qua nỗi nhớ này nếu muốn biến hiện thực hóa giấc mơ thành ngôi sau của mình.
Sousa nhớ lại: "Chúng tôi thuyết phục mẹ Ronaldo nói chuyện với thằng bé. Bởi vì Ronaldo luôn nghe lời mẹ. Sau khi nói chuyện với mẹ qua điện thoại, chúng tôi cho xe chở Ronaldo ra sân bay để nó trở về quê. Nhưng khi xe gần đến sân bay, nó quyết định quay trở lại học viện Sporting. Rất khó khăn, nhưng Ronaldo đã vượt qua khúc cua đầu tiên trong đời".
 |
|
Bà Dolores đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết phục Ronaldo trụ lại Sporting Lisbon. |
Trên lối vào sân bóng của CLB Andorinha vẫn còn tấm ảnh Ronaldo mặc áo của đội bóng này. Sân bóng này, vào thời điểm Ronaldo rời quê hương 20 năm trước, còn chưa tồn tại. "Ngày ấy, sân của Andorinha thậm chí còn không có cỏ, mà chỉ cò bùn", Chủ tịch Rui Santos của Andorinha hồi đó nhớ lại.
Ở hòn đảo Madeira này, Ronaldo là một biểu tượng. Trước khi khánh thành bảo tàng Ronaldo, người ta đã thấy những biển quảng cáo chi chít hình ảnh ngôi sao này ở sân bay. Đấy là một cái sân bay nhỏ, khiêm tốn, làm dã chiến cho du lịch. Ronaldo như vẫy chào tất cả những ai đến đảo, chào mừng họ tham gia vào những "tour du lịch Ronaldo", để tham quan thành phố từng chứng kiến Ronaldo lớn lên.
Ở Bairro Quinta Falcao, khu phố của gia đình Ronaldo ngày ấy, quán cà phê mà bố Ronaldo hay uống trưng một bức ảnh thật to của chàng thủ quân đội tuyển Bồ Đào Nha. Người pha chế rượu ở đây tự hào: "Cứ về quê là Ronaldo lại sang đây. Nó thích một đĩa đầy cá Bồ Đào Nha".
Người chị cả của Ronaldo, Elma, đã mở một thương hiệu thời trang mang tên Ronaldo ở một khu vực nhộn nhịp hơn của Funchal. Cô không giải thích vì sao gia đình lại quyết định cho giật sập căn nhà cũ ngày trước. Elma chỉ nhớ: "Nhà bè vô cùng, nhưng nó từng là mái ấm của sáu con người".
Mẹ của Elma, bà Dolores, bây giờ sống ở Madrid cùng với con trai. Người chị gái thứ hai của Ronaldo, Katia, là một ca sĩ. Ronaldo vẫn quay về Funchal "vài lần trong năm". Elma nói: "Nhưng độ sau này, khi về thì nó phải trốn. Lúc nào cũng có người xông vào xin chụp hình, thật vất vả cho nó".
 |
|
Bảo tàng Ronaldo giờ trở thành một điểm thăm quan bắt buộc với gần như mọi du khách đến với Madeira. |
Bảo tàng Ronaldo ở đây là một nơi phải đến khi bạn ghé qua Madeira, bất kể bạn có phải là CĐV bóng đá hay không. Bởi đấy là nơi lưu giữ chiến tích của người con ưu tú nhất mà nơi này từng sản sinh. Người anh họ của Ronaldo, Nuno Viveiros, chịu trách nhiệm quản lý bảo tàng này. Lớn hơn Ronaldo hai tuổi, Nuno là thủ quân của đội bóng trẻ mà Ronaldo từng giành danh hiệu đầu tiên trong đời. Danh hiệu ấy ở ngay cửa ra vào.
Nuno nói bảo tàng vẫn còn nhiều chỗ trống cho thêm những danh hiệu mới. Mỗi lần gặp nhau, anh đều nói với cậu em họ lừng danh là hãy cố mà lấp đầy nó. Nuno là một trong hàng nghìn người tôn sùng Ronaldo ở hòn đảo này. Họ luôn nhớ cậu bé lúc nào cũng ra đường với quả bóng và chẳng bao giờ chịu thua bất kỳ ai. Họ nhớ cậu đã khóc như mưa sau một trận thua của Andorinha. Họ nhớ đôi chân nhỏ bé của cậu đá vào quả bóng, ngọt hơn đám đàn anh cao hơn cậu cả một cái đầu.
Và họ cũng không quên, đã có lúc anh chần chừ không muốn rời khỏi đó, để khởi đầu cho một giấc mơ rực rỡ làm thay đổi vận mệnh bản thân cậu, hòn đảo, nền bóng đá Bồ Đào Nha và cả lịch sử bóng đá châu Âu.
Hoài Thương dịch
